តុលា​ការថៃបានផ្តល់ការជំរុ​ញដល់​កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាក់​​ទងនឹងតំបន់ទាម​ទារត្រួតស៊ីគ្នា

 សកម្មភាពរុករករួមគ្នារបស់កម្ពុជានិងថៃនៅក្នុងតំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា (Overlapping Claims Area-OCA) ទំហំ ២៦,០០០ ម៉ែត្រការ៉េ នៅឈូងសមុទ្រថៃបានទទួលការជំរុញបន្ទាប់ពីសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការធម្មនុញ្ញថៃកាលពីថ្ងៃពុធដោយបានច្រានចោលញត្តិដែលជំទាស់នឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនេះ។យោងតាមរបាយការណ៍របស់កាសែតបាងកកប៉ុស្តិ៍ បានឱ្យដឹងថា តុលាការបានច្រានចោលបណ្តឹងរបស់ លោក ផៃប៊ុន និទិតាវ៉ាន់ (Paiboon Nititawan) អនុប្រធានគណបក្សផាឡាំងប្រាឆារ៉ាត់ (Palang Pracharath) ដែលថា អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា កម្ពុជា-ថៃ ឆ្នាំ២០០១ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍន៍រួមគ្នានៃវិស័យប្រេងនិងឧស្ម័ននៅក្នុងតំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា បានរំលោភលើបទប្បញ្ញត្តិនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេស។

ញត្តិនេះត្រូវបានដាក់ដោយផ្អែកលើទឡ្ហីករណ៍ថាអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា(MoU)មិនត្រូវបានអនុម័តដោយសភាថៃមុនពេលវាត្រូវបានចុះហត្ថលេខា។លោក ផៃប៊ុន អះអាងថា បញ្ហានេះរំលោភលើសិទ្ធិរបស់គាត់ យោងតាមមាត្រាទី៣ មាត្រាទី២៥ និងមាត្រាទី៤៣ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយបានស្នើឱ្យតុលាការធម្មនុញ្ញបង្គាប់បញ្ជាឱ្យភាគីទាំងពីរបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់MoUដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ។តុលាការបានច្រានចោលញត្តិដោយសំឡេង៦ទល់នឹង៣ដោយលើកឡើងថាការជំទាស់មិនត្រូវតាមលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដែលមានចែងក្នុងមាត្រា៤៦នៃច្បាប់ស្ដីពីនីតិវិធីរបស់តុលាការ។គួរកត់សម្គាល់បានថាគឺក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនម៉ាណែតទៅកាន់ប្រទេសថៃកាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំនេះភាគីទាំងពីរបានសម្រេចចិត្តបន្តការចរចាឡើងវិញក្នុងគោលបំណងអភិវឌ្ឍរួមនៅ តំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា។តំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា នៅឈូងសមុទ្រថៃ តាមសេចក្តីរាយការណ៍ថាមានធនធានប្រេងនិងឧស្ម័នដ៏ច្រើននោះនៅតែជាបញ្ហាដ៏ចម្រូងចម្រាសរវាងប្រទេសទាំងពីរអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ។អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃលោកសេដ្ឋាថាវីស៊ីនក៏មានបំណងចង់ធ្វើឱ្យមានវឌ្ឍនភាពលើកិច្ចព្រមព្រៀងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់នេះរួមគ្នាហើយលោកបានលើកឡើងដូចគ្នានៅក្នុងសភាប្រទេសថៃកាលពីខែមករា។នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់ប្រទេសថៃលោកស្រីផែថងថានស៊ីនណាវ៉ាត់ត្រាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងអនុវត្តតាមគោលនយោបាយរបស់ លោក សេដ្ឋា ថាវីស៊ីន លើបញ្ហានេះ និងផ្តល់ការបន្តទៅមុខសម្រាប់កិច្ចពិភាក្សាស្តីពី OCA ។ទន្ទឹមនឹងនេះ នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេច ចៅក្រមតុលាការធម្មនុញ្ញបាននិយាយថា ឯកសារ និងភស្តុតាងដែលបង្ហាញដល់ពួកគេដោយនាយកដ្ឋានសន្ធិសញ្ញា និងកិច្ចការច្បាប់របស់ប្រទេសថៃ បានបង្ហាញថា បញ្ហានេះទាក់ទងនឹងភារកិច្ចរបស់រដ្ឋដូចមានចែងក្នុងជំពូកទី៥ នៃធម្មនុញ្ញ។ចៅក្រមបាននិយាយថាមិនមានភស្តុតាងណាមួយដើម្បីគាំទ្រការអះអាងរបស់លោកផៃប៊ុនដែលថាសិទ្ធិរបស់គាត់ត្រូវបានរំលោភដោយសកម្មភាពរបស់នាយកដ្ឋានសន្ធិសញ្ញា និងកិច្ចការច្បាប់ និងក្រសួងការបរទេសនោះទេ។ ចៅក្រមក៏បានកត់គូសបញ្ជាក់ផងដែរថា ការទាមទាររបស់លោកផៃប៊ុនគ្រាន់តែជាការយល់ឃើញផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់អំពីភាពស្របច្បាប់នៃ MoU ប៉ុណ្ណោះ។រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ លោក ម៉ារីត សាងៀមភុង (Maris Sangiampongsa) បានការពារ MoU ដោយនិយាយថា វាមិនមែនជាសន្ធិសញ្ញា និងមិនមានប្រយោគជាកាតព្វកិច្ច ហើយថារដ្ឋាភិបាលទាំងពីរមិនបានធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយទាក់ទងនឹង MoU នោះទេ។យោងតាមរបាយការណ៍ មានសម្ពាធកាន់តែខ្លាំងឡើងពីឧស្សាហកម្មប្រេងឥន្ធនៈមកលើរដ្ឋាភិបាលថៃ ដើម្បីបន្តកិច្ចពិភាក្សាជាមួយភាគីកម្ពុជាលើការរុករករួមគ្នា។កាលពីពេលថ្មីៗនេះវិទ្យាស្ថានប្រេងថៃបានជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរពន្លឿនកិច្ចចរចាជាមួយកម្ពុជា ព្រោះថាមិនទាន់មានវឌ្ឍនភាពលើបញ្ហានេះទេ ចាប់តាំងពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំងពីរបានសម្រេចបើកការចរចាកាលពីខែកុម្ភៈ។លោក គុរុជិត ណាខនថាប់ (Kurujit Nakornthap) នាយកប្រតិបត្តិនៃវិទ្យាស្ថានប្រេងឥន្ធនៈថៃ មានទស្សនៈថា ការខ្វែងគំនិតគ្នាលើដែនសមុទ្ររវាងថៃ និងកម្ពុជា អាចដោះស្រាយបានតាមរយៈការចរចា។ប្រទេសថៃមិនបានអភិវឌ្ឍវិស័យប្រេង និងឧស្ម័នថ្មីអស់រយៈពេលជាង ១៥ ឆ្នាំមកហើយ ដែលបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភនៅក្នុងប្រទេសជុំវិញការថយចុះការផ្គត់ផ្គង់ឧស្ម័នក្នុងស្រុក ដែលនឹងបង្ខំឱ្យប្រទេសនេះនាំចូលឧស្ម័នធម្មជាតិរាវ (LNG) បន្ថែមទៀត។MoU ឆ្នាំ២០០១ រវាងថៃ និងកម្ពុជាបានគូសបញ្ជាក់អំពីក្របខ័ណ្ឌដោះស្រាយជម្លោះ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០០៩ ចំពេលមានភាពតានតឹងរវាងប្រទេសទាំងពីរ គណៈរដ្ឋមន្ត្រីថៃបានលុបចោលជាឯកតោភាគីនូវ MoU ដោយបន្ថែមភាពមិនច្បាស់លាស់បន្ថែមទៀតអំពីវិធីដោះស្រាយជម្លោះ។ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ កម្ពុជាបានបង្កើតគណៈកម្មាធិការ OCA ពិសេសដែលដឹកនាំដោយឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងទេសរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែននៅពេលនោះ ដើម្បីចរចាជាមួយរដ្ឋាភិបាលថៃ។អ្នកជំនាញផ្នែកថាមពលគូសបញ្ជាក់ថា ទោះបីជាមានគំរូចែករំលែកចំណូល៥០-៥០ ដែលត្រូវបានស្នើឡើងដោយភាគីកម្ពុជា ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាមុនក៏ដោយ ប្រទេសថៃនឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនជាង ដោយសារប្រទេសថៃមានឧស្សាហកម្មប្រេង និងឧស្ម័នដែលមានការអភិវឌ្ឍន៍ជាង។យោងតាមអ្នកជំនាញ តំបន់អភិវឌ្ឍន៍រួម (Joint Development Area-JDA) នៅក្នុងតំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា(OCA)ហាក់ដូចជាដំណោះស្រាយជាក់ស្តែងតែមួយគត់សម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ និងគ្រប់គ្រងទុនបម្រុងថាមពលដ៏ធំ៕Khmer Times