ភេរវករISIS​-Kនៅម៉ូស្គូពាក់​ព័ន្ធនឹងអន្តរាគម​ន៍នៅឆេ​ចយ៉ាប្រទេសស៊ីរី?

ក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាមKhorasan(ISIS-K)ដែលបានអះអាងទទួលខុសត្រូវចំពោះការវាយប្រហារភេរវកម្មនៅទីក្រុងម៉ូស្គូត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកំណត់គោលដៅបន្ថែមទៀត។អ្នកជំនាញប្រឆាំងភេរវកម្មនិយាយថាសកម្មភាពនេះគឺពាក់ព័ន្ធនឹងអន្តរាគមន៍របស់ទីក្រុងម៉ូស្គូក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថានឆេចយ៉ានិងស៊ីរី។ISIS-K គឺជាសាខារបស់ក្រុមភេរវកររដ្ឋឥស្លាមស្វ័យប្រកាស(IS) ហើយបានអះអាងទទួលខុសត្រូវចំពោះការបាញ់ប្រហាររបស់ភេរវករនៅទីក្រុងម៉ូស្គូ(រុស្ស៊ី)កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី ២២ ខែមីនា (ម៉ោងក្នុងតំបន់)។

រូបភាព​ថត​ពី​វីដេអូ​ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​ដោយ​គណៈកម្មាធិការ​ស៊ើបអង្កេត​រុស្ស៊ី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៤ ខែ​មីនាបង្ហាញ​ពី​បុគ្គលិក​សន្តិសុខ​ដែល​អមដំណើរ​ជនសង្ស័យ​វាយប្រហារ​ភេរវកម្ម​នៅ​រុស្ស៊ី។ រូបថត៖ AFP

គ្រោះថ្នាក់កើនឡើង

យោងតាមកាសែត New York Times ISIS-K ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០១៥ដោយសមាជិកមិនពេញចិត្តរបស់ក្រុមតាលីបង់ប៉ាគីស្ថាន។ក្នុងអំឡុងពេលនៃការដកទ័ពអាមេរិកចេញពីប្រទេសប៉ាគីស្ថានក្រុម ISIS-K បានធ្វើការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកអត្តឃាតនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិក្នុងទីក្រុងកាប៊ុល(រដ្ឋធានីអាហ្វហ្គានីស្ថាន)ក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ដោយបានសម្លាប់ទាហានអាមេរិក១៣នាក់និងជនស៊ីវិល១៧០នាក់។ចាប់​តាំង​ពី​ពេល​នោះ​មក ក្រុម​តាលីបង់​បាន​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង ISIS-K នៅ​អាហ្វហ្គានីស្ថាន។រហូតមកដល់ពេលនេះ ភ្នាក់ងារសន្តិសុខតាលីបង់បានរារាំងក្រុមនេះពីការដណ្តើមយកទឹកដី ឬជ្រើសរើសអតីតយុទ្ធជនតាលីបង់មួយចំនួនធំ។នេះបើយោងតាមមន្ត្រីប្រឆាំងភេរវកម្មអាមេរិក។ISIS-K គឺជាសាខាសកម្មបំផុតរបស់IS ចាប់ពីប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន ប៉ាគីស្ថាន អ៊ីរ៉ង់ រហូតដល់ទ្វីបអឺរ៉ុប ហើយរំពឹងថានឹងបន្តទៅមុខទៀត។លោកស្រី Avril D. Haines នាយកទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រាប់ព្រឹទ្ធសភានៅខែមីនានេះថាការគំរាមកំហែងពីក្រុម IS នៅតែជាកង្វល់ដ៏សំខាន់ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្ម។លោកស្រី Avril D. Haines បាននិយាយថា "ការវាយប្រហារភាគច្រើនធ្វើឡើងដោយIS នៅទូទាំងពិភពលោក កើតឡើងដោយសាខារបស់ISនៅក្រៅប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន"។វិសាលភាពនៃសកម្មភាពរបស់ISIS-K បានពង្រីកនាពេលថ្មីៗនេះ ដែលបង្ហាញដោយការវាយប្រហារឆ្លងព្រំដែនចូលទៅក្នុងប្រទេសប៉ាគីស្ថាននិងការកើនឡើងនៃផែនការដែលកើតឡើងនៅអឺរ៉ុបទោះបីជាភាគច្រើនត្រូវបានរារាំងក៏ដោយ។យោងតាមលោកស្រី Christine Abizaid ដែលជានាយកមជ្ឈមណ្ឌលប្រឆាំងភេរវកម្មជាតិអាមេរិក រហូតមកដល់ពេលនេះISIS-K បានពឹងផ្អែកជាចម្បងលើសមាជិកដែលគ្មានបទពិសោធន៍នៅអឺរ៉ុប ដើម្បីបំពេញបេសកកម្មក្នុងនាមអង្គការនេះ។ប៉ុន្តែមានសញ្ញាគួរឱ្យព្រួយបារម្ភដែលថា ISIS-K កំពុងរៀនពីកំហុសរបស់ខ្លួន។ មន្ត្រីប្រឆាំងភេរវកម្មបាននិយាយថាការវាយប្រហារនៅទីក្រុងម៉ូស្គូ (រុស្ស៊ី) និងអ៊ីរ៉ង់បានបង្ហាញឱ្យឃើញនូវភាពទំនើបជាងមុនដោយបង្ហាញពីកម្រិតខ្ពស់នៃគម្រោងក្នុងការរៀបចំផែនការនិងសមត្ថភាពក្នុងការគ្រប់គ្រងបណ្តាញជ្រុលនិយមក្នុងស្រុកបានយ៉ាងល្អ។

តើអ្នកឃើញអ្វីខ្លះពីការវាយប្រហារភេរវកម្មនៅទីក្រុងម៉ូស្គូ?

មន្ត្រីអាមេរិកបានបញ្ជាក់ថាISIS-K បានធ្វើការវាយប្រហារភេរវកម្មនៅជិតទីក្រុងម៉ូស្គូដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់១៤៣នាក់និងជាច្រើននាក់ទៀតរងរបួស។Colin P. Clarke - អ្នកវិភាគប្រឆាំងភេរវកម្មនៅ Soufan Group ដែលជាក្រុមហ៊ុនប្រឹក្សាសន្តិសុខដែលមានទីស្នាក់ការនៅទីក្រុងញូវយ៉ក (សហរដ្ឋអាមេរិក)បាននិយាយថា "ISIS-Kបានផ្តោតលើប្រទេសរុស្ស៊ីក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំកន្លងមកនេះ" ។ "ISIS-K ចោទប្រកាន់វិមានក្រឹមឡាំងអំពីឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងជនមូស្លីមដោយសំដៅទៅលើអន្តរាគមន៍របស់ទីក្រុងម៉ូស្គូនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន ឆេចយ៉ានិងស៊ីរី"។ផ្នែកសំខាន់នៃសមាជិករបស់ ISIS-K មានដើមកំណើតនៅអាស៊ីកណ្តាលហើយមានប្រជាជនអាស៊ីកណ្តាលមួយចំនួនធំដែលកំពុងរស់នៅនិងធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី។ លោក Clarkeបាននិយាយថាបុគ្គលមួយចំនួនក្នុងចំណោមបុគ្គលទាំងនេះកំពុងទទួលយកមុខងារដឹកជញ្ជូននិងរក្សាទុកអាវុធ។លោកDanielBymanដែលជាអ្នកជំនាញប្រឆាំងភេរវកម្មនៅសកលវិទ្យាល័យ Georgetown បានធ្វើការវិភាគបន្ថែមថា "ISIS-K បានប្រមូលផ្តុំអ្នកប្រយុទ្ធមកពីអាស៊ីកណ្តាលនិង Caucasus (រុស្ស៊ី) ហើយពួកគេអាចទទួលខុសត្រូវចំពោះការវាយប្រហារលើទីក្រុងម៉ូស្គូ ទោះបីជាដោយផ្ទាល់ឬតាមរយៈបណ្តាញរបស់ពួកគេក៏ដោយ" ។អ្នកជំនាញប្រឆាំងភេរវកម្មបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភថាការវាយប្រហារនៅទីក្រុងម៉ូស្គូនិងអ៊ីរ៉ង់អាចលើកទឹកចិត្ត ISIS-K ឱ្យបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងវាយប្រហាររបស់ខ្លួនឡើងវិញនៅអឺរ៉ុប ជាពិសេសនៅប្រទេសបារាំង បែលហ្ស៊ិក អង់គ្លេស និងប្រទេសផ្សេងទៀតដែលរងការវាយប្រហារឥតឈប់ឈរក្នុងទសវត្សរ៍កន្លងមក។មន្ត្រីស៊ើបការណ៍លោកខាងលិចជាន់ខ្ពស់ម្នាក់បានកំណត់ពីហេតុផលសំខាន់ៗចំនួន៣ដែលអាចជំរុញអ្នកប្រយុទ្ធ ISIS-K ឱ្យវាយប្រហារ៖អត្ថិភាពនៃកោសិកាក្រោមដីនៅអឺរ៉ុប រូបភាពនៃសង្គ្រាមនៅហ្គាហ្សានិងការគាំទ្រពីវាគ្មិនរុស្ស៊ីដែលរស់នៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប។រដូវក្តៅក្រោយប្រទេសបារាំងនឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ២០២៤ហើយលោក Edmund Fitton-Brown អតីតមន្ត្រីប្រឆាំងភេរវកម្មកំពូលនៅអង្គការសហប្រជាជាតិបាននិយាយថា ប្រទេសបារាំងអាចជាគោលដៅនៃសកម្មភាពភេរវករ៕ពុតសាម៉ាត់