មិនចូ​លរួ​មBRICS​លោ​កPu​tin​ដកកា​រលំ​​បាកសម្រា​ប់​​អាហ្វ្រិកខា​​ងត្បូង

ការសម្រេចចិត្តរបស់Putinមិនចូលរួមសន្និសីទBRICSបានជួយអាហ្រ្វិកខាងត្បូងឱ្យរួចផុតពីបញ្ហាថាតើត្រូវចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីតាមបញ្ជារបស់ ICCដែរឬទេ។រដ្ឋបាលរបស់ប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូងCyril Ramaphosa បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី១៩ខែកក្កដាថា ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក Vladimir Putin នឹងមិនចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល BRICS នៅខែក្រោយនៅទីក្រុង Johannesburg "ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងទៅវិញទៅមក"រវាងមេដឹកនាំនៃប្រទេសទាំង២។

ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក Vladimir Putin (ស្តាំ) និងប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូង Cyril Ramaphosa ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល BRICS នៅទីក្រុង Brasília ប្រទេសប្រេស៊ីល ឆ្នាំ២០១៩។ រូបថត៖ AP

នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ជា​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​អាហ្រ្វិក​ខាង​ត្បូង ដែល​មាន​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ខែ​កន្លង​មក​នេះ​ត្រូវ​បាន​យល់​ច្រឡំ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដោយ​ដីកា​ចាប់​ខ្លួន​ដែល​ចេញ​ដោយ​តុលាការ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​អន្តរជាតិ (ICC) ជូន​លោក Putin។បច្ចុប្បន្ន អាហ្រ្វិកខាងត្បូងគឺជាប្រធាននៃ BRICS ដែលជាប្លុកនៃសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើនជាមួយនឹងសមាជិកដែលនៅសល់ចំនួន៤គឺប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា និងចិន។ ប្រទេសនេះកាលពីដើមឆ្នាំនេះបានអញ្ជើញមេដឹកនាំនៃប្រទេសជាសមាជិកឱ្យចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល BRICS លើកទី ១៥នៅទីក្រុង Johannesburg ពីថ្ងៃទី២២-២៤ខែសីហា។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ICC ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់ កាលពីខែមីនា បានចេញដីកាចាប់ខ្លួនលោកប្រធានាធិបតីPutinពីបទចោទប្រកាន់ "ចលនាខុសច្បាប់" របស់កុមារអ៊ុយក្រែន។ នេះក៏ជាពេលដែលអាហ្រ្វិកខាងត្បូងចាប់ផ្តើមប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា បើទោះបីជារុស្ស៊ីបានប្រកាសដីកាចាប់ខ្លួនរបស់ ICCថា "គ្មានន័យ" និងគ្មានប្រសិទ្ធភាពក៏ដោយ។នៅក្រោមលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម ក្នុងនាមជាសមាជិកនៃICCអាហ្វ្រិកខាងត្បូងមានកាតព្វកិច្ចចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីPutin នៅពេលលោកមកដល់ប្រទេស ហើយប្រគល់ពួកគេទៅតុលាការនៅទីក្រុងឡាអេ ដើម្បីកាត់ទោស។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលអាហ្រ្វិកខាងត្បូងបានពិចារណាផ្តល់អភ័យឯកសិទ្ធិលោកPutin។ប៉ុន្តែបានប្រឈមមុខនឹងការប្រឆាំងពីក្រុមប្រឆាំងនិងឧបសគ្គផ្លូវច្បាប់នៅក្នុងប្រទេស។មិនត្រឹមតែបានចុះហត្ថលេខាលើលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមប៉ុណ្ណោះទេអាហ្រ្វិកខាងត្បូងក៏បានបញ្ចូលបទប្បញ្ញត្តិនេះទៅក្នុងច្បាប់របស់ប្រទេសផងដែរ។ វិធានការណាមួយដើម្បីចៀសវាងការអនុវត្តន៍ដីកាចាប់ខ្លួន ICC ដោយការផ្លាស់ប្តូរឬលុបចោលច្បាប់នឹងត្រូវអនុម័តដោយសភា ហើយអាចត្រូវបានលុបចោលដោយតុលាការធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេស។ក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ អាហ្រ្វិកខាងត្បូងបានបដិសេធមិនអនុវត្តតាមដីកាចាប់ខ្លួនរបស់ ICC សម្រាប់ប្រធានាធិបតីស៊ូដង់នៅពេលនោះ Omar al-Bashir ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយ ICC ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម និងអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។បន្ទាប់មកតុលាការកំពូលរបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានសម្រេចថាសកម្មភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលគឺខុសច្បាប់ ហើយ ICC បានអះអាងថាអាហ្រ្វិកខាងត្បូងមិនបានអនុវត្តតាមកាតព្វកិច្ចអន្តរជាតិរបស់ខ្លួន។ទង្វើ​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​អាហ្វ្រិក​ខាង​ត្បូង​ត្រូវ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ថ្កោលទោស។ការពិតនេះធ្វើឱ្យប្រធានាធិបតីអាហ្រ្វិកខាងត្បូង Cyril Ramaphosa ស្ថិតក្នុងភាពស្រពិចស្រពិលពីព្រោះការមិនចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំរុស្ស៊ីមានន័យថាបំពានច្បាប់របស់ប្រទេស។ក្រុមប្រឆាំងថែមទាំងបានប្តេជ្ញាថានឹងចាប់ខ្លួនលោកPutinដោយខ្លួនឯងតាមច្បាប់ដែលអាចបង្កឱ្យមានអស្ថិរភាពធ្ងន់ធ្ងរដល់ប្រទេស។ប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យនៃប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកើតឡើងម្តងទៀត។យោងទៅតាមអ្នកវិភាគនយោបាយលោក William Gumede មកពីសាលាអភិបាលកិច្ចនៅសាកលវិទ្យាល័យ Witwatersrand ក្នុងទីក្រុង Johannesburg ផែនការរបស់លោកប្រធានាធិបតីPutinក្នុងការចូលរួម BRICSធ្វើឱ្យសូម្បីតែរដ្ឋាភិបាលអាហ្រ្វិកខាងត្បូងដែលមានកម្រិតមធ្យមភាគច្រើនមានអារម្មណ៍មិនសប្បាយចិត្ត។បញ្ហា​នេះ​បាន​នាំ​ឲ្យ​មន្ត្រី​អាហ្វ្រិក​ខាង​ត្បូង​មួយ​ចំនួន​ស្នើ​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពីICC។ប្រទេសនេះក៏បានផ្តល់នូវជម្រើសមួយចំនួនផ្សេងទៀត ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរទីកន្លែងសន្និសីទទៅកាន់ប្រទេសចិនឬរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍នេះក្នុងទម្រង់អនឡាញ។ប៉ុន្តែពួកគេទាំងអស់បានបរាជ័យក្នុងការឈានដល់ការឯកភាពគ្នានៅក្នុងប្លុក BRICS ។ថ្មីៗនេះ អនុប្រធានាធិបតីអាហ្រ្វិកខាងត្បូង លោក Paul Mashatile បាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកសង្ឃឹមថាលោកប្រធានាធិបតីPutin នឹងមិនចូលរួមក្នុងសន្និសីទនោះទេ។ Mashatile បាននិយាយថា អាហ្រ្វិកខាងត្បូងមិនចង់ចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំរុស្ស៊ីទេ។ លោក​បាន​និយាយ​ថា​៖ «​នោះ​ហើយ​ជា​មូលហេតុ​ដែល​សម្រាប់​យើង​លោក​ប្រធានាធិបតីPutin​មិន​មក​គឺ​ជា​ដំណោះស្រាយ​ដ៏​ល្អ​បំផុត​។លោកប្រធានាធិបតី Ramaphosa បានព្រមាននៅក្នុងលិខិតបញ្ជាក់របស់តុលាការដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១៨ខែកក្កដាថាប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងអាចទទួលរងនូវផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនបើខ្លួនបានចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីPutin។ លោក​បាន​និយាយ​ថា ភាគី​រុស្ស៊ី «បាន​បញ្ជាក់​យ៉ាង​ច្បាស់» ថា​សកម្មភាព​បែប​នេះ «នឹង​ជា​ការ​ប្រកាស​សង្គ្រាម»។រុស្ស៊ីបដិសេធការគំរាមកំហែងដោយផ្ទាល់ដល់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃទី ១៩ខែកក្កដា អ្នកនាំពាក្យវិមានក្រឹមឡាំង លោក Dmitry Peskov បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា "មនុស្សគ្រប់គ្នាយល់ច្បាស់អំពីអ្វីដែលការប៉ុនប៉ងរំលោភលើភាពជាអ្នកដឹកនាំរុស្ស៊ី"។មន្ត្រីអាហ្រ្វិកខាងត្បូងបាននិយាយក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះថាភាពចម្រូងចម្រាសជុំវិញការចូលរួមរបស់លោកPutinនៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូល BRICSនឹងគ្របដណ្ដប់លើរបៀបវារៈនៃព្រឹត្តិការណ៍នេះ។អ្នកវិភាគនិយាយថាការឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងចុងក្រោយជាមួយវិមានក្រឹមឡាំងស្តីពីអវត្តមានរបស់លោកPutinពីទីក្រុងJohannesburgបានជួយបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងការទូតសម្រាប់អាហ្រ្វិកខាងត្បូង និងធានាថាសន្និសីទ BRICS នៅតែបន្តដូចការគ្រោងទុក។ការសម្រេចចិត្តនេះបន្ធូរបន្ថយសម្ពាធលើការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រធានាធិបតីRamaphosa។ប៉ុន្តែមួយផ្នែកនឹងប៉ះពាល់ដល់តំណែងរបស់មេដឹកនាំរុស្ស៊ីនៅក្នុងឆាកអន្តរជាតិ។ការចូលរួមសន្និសីទ BRICSត្រូវបានចាត់ទុកថាជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយនៅលើកាលវិភាគការទូតរបស់ប្រធានាធិបតីPutinក្នុងឆ្នាំ២០២៣ដើម្បីបង្ហាញលោកជាមេដឹកនាំពិភពលោកដ៏រឹងមាំដោយមានសម្ព័ន្ធមិត្តជាច្រើនបានចូលរួមក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកពហុប៉ូលថ្មីមួយដែលប្រឈមមុខនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ប្លុកដូចជា BRICS គឺជាគន្លឹះនៃចក្ខុវិស័យនេះ។នៅក្នុងអត្ថបទមួយសម្រាប់គោលនយោបាយការបរទេស អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយលោក Mark Lawrence Schrad បាននិយាយថាអវត្តមានរបស់លោកPutinពី BRICS អាចបង្ហាញថារុស្ស៊ីស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធយ៉ាងខ្លាំងនៃភាពឯកោដោយសារតែឥទ្ធិពលនៃសង្គ្រាមលោកខាងលិច។ លោក Schrad បានសរសេរថា "ឥឡូវនេះប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីស្ទើរតែមិនអាចចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលបានយ៉ាងងាយស្រួលដូចពីមុន"។ប្រធានាធិបតីPutinបានសន្យាជាច្រើនខែថានឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីក្រុង Johannesburg សម្រាប់សន្និសីទ BRICS ។ប៉ុន្តែលោកហាក់ដូចជាបានបន្ទន់ជំហររបស់លោកបន្ទាប់ពីការបះបោរដោយក្រុមយោធាឯកជន Wagner កាលពីខែមុន ។នេះបើយោងតាមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលអាហ្រ្វិកខាងត្បូងដែលដឹងអំពីបញ្ហានេះដែលនិយាយក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះ។មន្ត្រីរូបនេះបាននិយាយថា ប្រធានាធិបតីPutin"កាន់តែមានការបញ្ចុះបញ្ចូលដោយបញ្ហាក្នុងស្រុកនាពេលថ្មីៗនេះ" ។លោក Vincent Magwenya អ្នកនាំពាក្យរបស់ប្រធានាធិបតីអាហ្រ្វិកខាងត្បូងបាននិយាយថាលោកមិនដឹងថាតើការបះបោររបស់Wagnerមានឥទ្ធិពលលើការសម្រេចចិត្តរបស់លោកពូទីនឬយ៉ាងណានោះទេ។ប៉ុន្តែវាគឺជាលទ្ធផលនៃការពិភាក្សាដ៏យូររវាងភាគីទាំង២។គណបក្សសមាជជាតិអាហ្វ្រិក (ANC) របស់ប្រធានាធិបតី Ramaphosaបានស្វាគមន៍ការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយពីប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី។ លោក Mahlengi Bhengu អ្នកនាំពាក្យ ANC បាននិយាយនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយកាលពីថ្ងៃទី១៩ខែកក្កដាថា វានឹង"ជួយដល់កិច្ចប្រជុំកំពូល BRICS ផ្តោតលើបញ្ហាសំខាន់ៗក្នុងស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុប្បន្ន" ។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Andre Thomashausen សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកច្បាប់អន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានវាយតម្លៃថាអវត្តមានរបស់ប្រធានាធិបតីPutinអាចរារាំងកិច្ចប្រជុំកំពូល BRICS មិនឱ្យបង្កើតនូវរបកគំហើញដែលមនុស្សជាច្រើនរំពឹងទុក។ប្រទេស BRICSមួយចំនួនមើលឃើញថាសន្និសីទនាពេលខាងមុខជាឱកាសមួយដើម្បីស្វែងរករូបិយប័ណ្ណដែលអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ។ប៉ុន្តែលោកThomashausenគិតថាវាមិនទំនងកើតឡើងក្នុងបរិបទបច្ចុប្បន្នទេ។ប្រតិកម្មចំពោះការបរាជ័យរបស់លោកប្រធានាធិបតីPutinក្នុងការចូលរួមសន្និសីទ BRICS បានទាក់ទាញប្រតិកម្មចម្រុះនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។Luga Tshabalala អ្នកស្រុក Johannesburg បាននិយាយថា វាជារឿងល្អដែលអាហ្វ្រិកខាងត្បូងអាចជៀសវាងបញ្ហាដែលមិនចាំបាច់។ អ្នកផ្សេងទៀតដូចជា Mahlatse Makgoba មិនយល់ស្របទេ។ លោក​ស្រី​ជឿ​ជាក់​ថា​ទំនាក់​ទំនង​ជិត​ស្និទ្ធ​ជាមួយ​រុស្ស៊ី​អាច​ផ្តល់​ផល​ប្រយោជន៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដល់​អាហ្រ្វិក​ខាង​ត្បូង​ខាង​សេដ្ឋកិច្ច៕ប្រភពWashington Post, Reuters, Foreign Policy