សម្ដេ​ចហ៊ុន សែ​ន៖​វិមានរម្លឹក​វិញ្ញា​ណក្ខន្ធយុទ្ធជនស្ម័គ្រចិត្តខ្មែរនិ​ង​​បារាំ​ង​ពលី​ជីវិត​ក្នុង​សង្រ្គាម​​លោក​លើ​​កទី១គឺជា​​ការ​ដាស់តឿនកុល​បុត្រខ្មែរ

សម្ដេច ហ៊ុន សែននាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្ហរះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មាន​ប្រសាសន៍ថាការសម្ពោធវិមានរម្លឹកវិញ្ញាណក្ខន្ធយុទ្ធជនស្ម័គ្រចិត្តខ្មែរ និងបារាំងទាំង១៩៨នាក់ដែលបានពលីជីវិតក្នុងសង្រ្គាមលោកចន្លោះពីឆ្នាំ ១៩១៦ ដល់ឆ្នាំ ១៩១៨ គឺជា​ការ​ដាស់តឿនកុលបុត្រខ្មែរ ដែលជាទំពាំងស្នងឫស្សីគ្រប់រូបឱ្យស្គាល់តម្លៃនៃសន្តិភាព ដែល​ជាគុណតម្លៃសកលនៃមនុស្សជាតិហើយត្រូវចូលរួមទាំងអស់គ្នា ដើម្បីទប់ស្កាត់នូវ​គ្រប់ឧបាយកលដែលបង្កឱ្យមានសង្រ្គាមនិងអស្ថិរភាពសង្គម ។ជាពិសេសត្រូវសាមគ្គីគ្នាថែរក្សាសន្តិភាពនេះឱ្យនៅស្ថិតស្ថេរយូរអង្វែងច្រើនជំនាន់តរៀងទៅដើម្បីភាពរីកចម្រើន​រុងរឿងនៃប្រទេសជាតិយើង។

AKP

ក្នុងពិធីសម្ពោធ "វិមានរម្លឹកដល់អ្នកដែលទទួលអនិច្ចកម្មក្នុង​សង្រ្គាមលោកលើក​ទី​១ពីឆ្នាំ១៩១៤ដល់ឆ្នាំ១៩១៨"ដែលស្ថាបនាឡើងនៅឧទ្យានឡេអូប៉ូល សេដា សេនហ្គ័រ (សួនច្បារមុខស្ថានទូតបារាំង)ស្ថិតក្នុងសង្កាត់ស្រះចក ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ​នាព្រឹក​ថ្ងៃទី ១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ សម្ដេចហ៊ុន សែន បានថ្លែងថាសម្ដេច​បានប្រកាសជាសាធារណៈអំពីការសម្រេចចិត្តសាងសង់វិមាននេះឡើងវិញ ក្នុងសន្និសីទ​សារ​ព័ត៌មានរួម​គ្នាមួយនៅវិមានអេលីហ្សេ  (Elyse)ជាមួយលោកអេមម៉ានូអែល ម៉ាក្រុង  (H.E. Emmanuel  Macron) ប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋបារាំង ក្នុងដំណើរទស្សន​កិច្ច​របស់សម្ដេច កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ ដើម្បីបង្ហាញនូវសាមគ្គីភាពមិត្តភាពកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាប្រវត្តិសាស្រ្តរវាងប្រទេសទាំង២បារាំង-កម្ពុជា។ សម្ដេច​បាន​បញ្ជាក់ថា ការសម្ពោធនូវវិមាននេះ ធ្វើឡើងចំថៃ្ងនៃបុណ្យជាតិបារាំង ដែលរាជរដ្ឋាភិ​បាលកម្ពុជា និងប្រជាជនកម្ពុជាសូមចូលរួមអបអរសាទរ។ ទន្ទឹមនេះដែរ ការសាង​សង់​វិមាននេះធ្វើឱ្យរាជធានីភ្នំពេញដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានវ័យចំណាស់ ៥៨៩ ឆ្នាំ មកហើយនោះ ក្លាយជា​រាជធានី​ប្រវត្តិសា្រស្តប្រកបដោយមោទនភាពជាមួយនឹង បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដ៏គួរឱ្យ​ចង​ចាំសម្រាប់មនុស្សគ្រប់ជំនាន់។សម្ដេចគូសបញ្ជាក់ថា ដោយឡែកពេលនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបានការ​សាងសង់ឡើងវិញនូវ  “វិមានរម្លឹកដល់អ្នកដែលទទួលអនិច្ចកម្មក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី១ពីឆ្នាំ ១៩១៤ ដល់ឆ្នាំ១៩១៨”  ដែលបានសាងសង់ដោយអាណាព្យាបាល បារាំងកាលពី​ឆ្នាំ​១៩២៥ នៅសួនមុខស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋបារាំង ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ហើយដែល​ស្ថាបត្យ​កម្មនេះ ត្រូវបានបំផ្លាញ ចោលដោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យនៅ​អំឡុងឆ្នាំ​១៩៧៥។ សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលបានប្រគល់សមិទ្ធផលថ្មីដ៏​មានអត្ថន័យនេះ ជូនរដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីគ្រប់គ្រង និង ថែរក្សាហើយវិមាននេះ និងបង្កើននូវសោភណភាព និងបរិស្ថាន ទីក្រុងល្អ ជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ។ ជាមួយគ្នានេះ សម្ដេចក៏បានផ្តល់ការអនុញ្ញាតជូនស្ថានឯកអគ្គរដ្ឋទូត​នៃសា​ធារណរដ្ឋបារាំងទុកជាប្រយោជន៍ ក្នុងការប្រើប្រាស់វិមាននេះ ដើម្បីរៀបចំពិធី​រម្លឹកខួប​អនុស្សាវរីយ៍ ថ្ងៃបញ្ចប់សង្រ្គាមលោកលើកទី ១ និងពិធីផ្សេងៗទៀតផងដែរ។​សម្ដេចតេជោ​គូសបញ្ជាក់បន្ថែមថា ឥទ្ធិពលនៃសុខសន្តិភាពបានធ្វើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបានសមិទ្ធ​ផលថ្មីៗជាច្រើនគួរជាទីមោទនៈ  ជាពិសេសការធានាការពារ បូរណភាពទឹកដី ស្ថិរភាព​នយោបាយ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម ការរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ-សង្កាត់តាមបែប ប្រជាធិបតេយ្យ តាមរយៈការអនុវត្តន៍នយោបាយការបរទេស​ដោយ​ឯករាជ្យ ផ្អែកលើច្បាប់និងការរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន លើកទី ៤០ និងទី ៤១ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ ក្នុងឋានៈកម្ពុជា ជាប្រធានអាស៊ាន។ ទន្ទឹមនេះ សម្ដេចនាយក​រដ្ឋ​មន្រ្ដីក៏បានលើកឡើងផងដែរនាពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះកម្ពុជា​បានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃ​ព្រឹត្តិ​កា​រណ៍កីឡាអាស៊ីអាគ្នេយ៍លើកទី៣២  និងកីឡាអាស៊ានប៉ារ៉ាហ្គេមលើកទី ១២ ប្រកប​ដោយជោគជ័យត្រចះត្រចង់ ដោយបានផ្សព្វផ្សាយព្រឹត្តិការណ៍ដ៏អស្ចារ្យនេះទៅ​ទូទាំង​តំបន់ និងពិភពលោក ជាពិសេសបង្ហាញអំពីសក្តានុពល និងកិត្យានុភាព កម្ពុជាក្នុង​ការ​រៀបចំពិធីជាលក្ខណៈអន្តរជាតិបានពេញលេញ ប្រកបដោយថាមពល និងមានសុវត្ថិភាព​នៅ​ក្នុងបាវចនា “កីឡារស់ ក្នុងសន្តិភាព”  “សន្តិភាពដើម្បីទាំងអស់គ្នាទាំងអស់គ្នា ដើម្បីសន្តិភាព” ។ ជាងនេះទៀត រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានខិតខំអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច​លើគ្រប់វិស័យ ជាពិសេសហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅទូទាំងប្រទេស ក្នុងនោះបណ្តាញផ្លូវក្រុង សួន និងសំណង់សាធារណៈ រួមមានសំណង់បេតិកភណ្ឌ សំណង់ប្រវត្តិសាស្រ្ត និងទីតាំង​បុរាណនានា ដោយបានរំលេចនូវវប្បធម៌ ប្រពៃណី និងអរិយធម៌ ជាមួយនឹងការការពារ ការអភិរក្ស និងការ ស្ថាបនាឡើងវិញនូវរូបសំណាកបដិមា ឬ សំណង់បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ នៅតាមសួន និងទីតាំងសាធារណៈ។គួររម្លឹកដែរថាវិមានរម្លឹកដល់អ្នកដែលទទួលអនិច្ចកម្មក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី១ពីឆ្នាំ១៩១៤ដល់ឆ្នាំ១៩១៨ត្រូវបានប្រារព្ធពិធីបញ្ចុះបឋមសិលាបើកការដ្ឋាន​សាងសង់​ឡើងវិញកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ ក្រោមវត្តមានឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ និង ឯកឧត្ដម អូលីវីយេប៊ីច (Olivier Becht) រដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនៃក្រសួង​អឺរ៉ុបនិងការបរទេសបារាំង។ វិមាន​នេះ​មានកម្ពស់សរុប ១២,៣ម៉ែត្រ ក្នុងនោះខឿនកម្ពស់ ១,៧០ម៉ែត្រ, ខឿនតម្កល់ ៣,២០ម៉ែត្រ តួកណ្តឹងធ្វើពីស្ពាន់កម្ពស់ ៤,៦០ម៉ែត្រ និងរូបបដិមាទាហានខ្មែរ និងបារាំងកម្ពស់ ២,៨​ម៉ែត្រ។ វិមាននេះ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងវិញ ដោយរក្សាតាមលំនាំដើមទាំង​ស្រុងដើម្បី​អភិរក្សសំណង់បេតិកភណ្ឌប្រវត្តិសាស្ត្រនេះឱ្យបានល្អប្រសើរ។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា-បារាំង បានចាត់ទុកថា វិមាននេះនឹងក្លាយជាកន្លែងរំលឹកដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់​ប្រជា​ជនកម្ពុជា និងបារាំង ដែលបានទទួលមរណភាពក្នុងបុព្វហេតុនៃប្រទេសបារាំង ដែលភាព​ក្លាហាន និងការលះបង់របស់ពួកគេ បានធ្វើឱ្យមានជ័យជម្នះនៅឆ្នាំ១៩១៨ នៅប្រទេស​បារាំង និងជានិមិត្តរូបនៃចំណងមិត្តភាព សាមគ្គីភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជា​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រកម្ពុជា -បារាំងថែមទៀតផង៕AKP