អ្នកជំនាញអារ្យធម៌ខ្មែរ៖ ការសាងសង់ «វិមានព្រះពុទ្ធបដិមា» នៅលើភ្នំបូកគោ ដែលខ្ពស់ជាងគេលើពិភពលោក ជារចនាបទខ្មែរ ប្រាសាទទេពប្រណម្យសម័យអង្គរ

អ្នកជំនាញអារ្យធម៌ខ្មែរ លោក រត្ន័ សណ្ដាប់ បានថ្លែងថាចំពោះការរសាងសង់ «វិមានព្រះពុទ្ធបដិមា» ដែលខ្ពស់ជាងគេលើពិភពលោក មានកំពស់រហូតដល់ ១០៨ម៉ែត្រ ក្រោមទឹកចិត្ដជ្រះថ្លារបស់ អ្នកឧកញ៉ា សុខ គង់ និងសប្បុរសជនដទៃទៀតនៅលើភ្នំបូកគោ បន្ទាប់ពីទទួលបានការអនុញ្ញាតពី សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា ដែលប្រជាជាតិខ្មែរទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស កំពុងផ្ទុះការចាប់អារម្មណ៍ និងសាទរនេះ គឺជាព្រះពុទ្ធបដិមា រចនាបទខ្មែរប្រាសាទទេពប្រណម្យសម័យអង្គរ ស្ថិតក្នុងទីតាំងអង្គរធំ។

ប្រាសាទទេពប្រណម្យ ជាបុរាណស្ថានព្រះពុទ្ធសាសនាដ៏សំខាន់មួយក្នុងរាជធានីអង្គរធំ ស្ថិតនៅខាងជើងលានស្តេចព្រះគម្លង់ តាមផ្លូវឆ្ពោះទៅប្រាសាទបាលិលេយ្យ បើគេធ្វើដំណើរពីប្រាសាទបាយ័នឆ្ពោះទៅខ្លោងទ្វារដីឆ្នាំងគឺស្ថិតនៅខាងឆ្វេងដៃ ជាប្រាសាទកសាងទ្បើងក្នុងរាជព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ចុងស.វ.ទី៩។

លោក រត្ន័ សណ្ដាប់ បន្ដថារាជធានីអង្គរធំ​ មាន​ក្រុមប្រាសាទសំខាន់ៗ​ យ៉ាង​ច្រើនដូចជា៖ ប្រាសាទ​បាយ័ន ប្រាសាទ​បាភួន ប្រាសាទ​ភិមានអាកាស ព្រះបរម​រាជវាំង ប្រាសាទ​បាលិលេយ្យ ប្រាសាទទេពប្រណម្យ លាន​ស្ដេច​ព្រះគម្លង់ លាន​ជល់ដំរី ក្រុម​ប្រាសាទ​សួព្រ័ត្រ ប្រាសាទ​ឃ្លាំង​ខាងជើង ប្រាសាទ​ឃ្លាំង​ខាងត្បូង ក្រុម​ប្រាសាទ​ព្រះពិធូរ ប្រាសាទ​តុប​ខាងកើត ប្រាសាទ​តុប​ខាងលិច វត្ត​ព្រះងោក វត្ត​តាំងតុ វិហារ​ប្រាំពីរ​ល្វែង ជាដើម។ ប្រាសាទទេពប្រណម្យ ជាកន្លែងគោរពបូជាព្រះពុទ្ធសាសនាដំបូងគេបង្អស់នាសម័យអង្គរ ហើយមានសារៈសំខាន់ខាងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងប្រវត្ដិសិល្បៈពុទ្ធសាសនិកសម័យអង្គរ។

ចំពោះពាក្យថាទេព ជាភាសាសំស្រ្ដឹតមានន័យថា «ព្រះ» និងពាក្យថា ប្រណម្យ ជាភាសាសំស្រ្ដឹតមានន័យថា «សំពះ» លុតជង្គង់ឱនគោរព។

លោក រត្ន័ សណ្ដាប់ បន្ដថាបើក្រទ្បេកមើលរាជធានីអង្គរធំ​ត្រូវ​បាន​សង់​ទៅ​តាម​បែប​ផែន​ទ្រឹស្ដី​ព្រះពុទ្ធសាសនា។ ព្រោះ ក្នុងប្រព័ន្ធជំនឿព្រះពុទ្ធសាសនា​ យល់​ថា​នៅ​ចំ​កណ្ដាល​ចក្រវាល​មាន​ភ្នំ​មួយ​យ៉ាង​ធំ​ដែល​គេ​ឲ្យ​ឈ្មោះ​ថាភ្នំព្រះសុមេរុ។ ភ្នំ​នេះ​មាន​កំពូល​ប្រាំ ហើយ​នៅ​លើ​កំពូល​ភ្នំ​ មាន​ស្ថាន​សួគ៌​បី​ជាន់ ឯការ​សាងសង់​អង្គរធំ​ គឺឈរលើទស្សន:ហ្នឹងឯង ជា​ទីក្រុង​មួយ​រាង​បួន​ជ្រុង​ដែល​នៅ​ចំ​កណ្ដាល​មាន​ប្រាសាទ​មួយ​ជា​តំណាង​ភ្នំ​ព្រះសុមេរុ គឺ​ប្រាសាទ​បាយ័ន។

ហេតុនេះចំពោះទឹកចិត្ដជ្រះថ្លារបស់អ្នកឧកញ៉ា សុខ គង់ និងសប្បុរសជនដទៃទៀត ដែលបានចូលរួម កសាងវិមានព្រះពុទ្ធបដិមា ដែលធំជាងគេលើពិភពលោកនេះ គឺជារឿងប្រពៃថ្លៃថ្លាណាស់ ព្រោះជាគំនិតមួយដើម្បីបង្ហាញពីភាពកតញ្ញូឧទ្ទិសដល់ឪពុកម្ដាយជីដូនជីតា និងបុព្វការីជនមានគុណបំណាច់លើជាតិ មាតុភូមិ ដើម្បីទុកឲ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយៗទៀតគោរពបូជា ហើយក៏សន្សំកុសលផលបុណ្យសម្រាប់ខ្លួន នាពេលអនាគតផងដែរ៕